Boomkwekerij M.J. Rijkaart

Collin heeft samen met zijn vrouw Natascha vier dochters van resp. 4, 7, 10 en 12 jaar oud, en is naar eigen zeggen een échte gezinsman. Hij vertelt ons vol trots over het ontstaan van de kwekerij.

“Op de kavel hiernaast is mijn opa ooit begonnen met zijn kwekerij, uiteindelijk is mijn vader voor zichzelf begonnen op de plek waar we nu zitten. Maar ook de drie broers van mijn vader zijn in deze straat hun kwekerijen begonnen. Inmiddels ben ik op deze plek de enig overgebleven Rijkaart en heb in de loop der tijd de kavels van mijn ooms overgenomen. Je kunt dus stellen dat de familie Rijkaart ‘diepgeworteld’ zit op deze locatie.”

Wij vragen Collin of zijn keuze om kweker te worden al snel duidelijk was?

“Ja, dat kun je wel stellen. Ik interesseerde mij al op vroege leeftijd voor alles wat er op de kwekerij gebeurde en ben daarom meteen de Middelbare Tuinbouwschool gaan volgen. Ieder vrij uurtje wat ik had, tijdens mijn schooltijd, bracht ik door tussen de planten en op de kwekerij. Mijn stages heb ik weliswaar bij andere kwekerijen doorlopen, maar mijn hart lag toch écht bij het bedrijf van mijn vader. Uiteindelijk ben ik nog één jaar gaan studeren in Haarlem, maar in dat jaar werd mijn voorliefde voor het vak alleen maar meer bevestigd. Ik ben na dat jaar dan ook met volle overtuiging in het bedrijf van mijn vader gestapt.”

Collin vervolgt: “Ik heb van mijn 21e tot mijn 35e de kwekerij samen met mijn vader gerund, maar vanaf 2008 heb ik het bedrijf volledig overgenomen en heb ik de bedrijfsstructuur van een VOF omgezet naar een BV. Vanuit praktisch oogpunt en vanuit respect naar mijn vader is de naam van de kwekerij wel hetzelfde gebleven.”

Bewuste keuze in teeltsoorten

De huidige drukte op de kwekerij heeft alles te maken met de ilexteelt. Deze Nederlandse plantsoort (struik) is namelijk een typisch herfst- en kerstproduct. In de periode vanaf de herfst tot aan de kerst is de oogst en de handel van dit product op zijn hoogtepunt.

“Ons hoogtepunt loopt van de herfst tot aan kerst”

Is ilex het enige product is wat van jouw kwekerij afkomt?

Collin: “Nee niet het enige, maar wel het belangrijkste! Naast ilex kweken wij ook klimplanten en met name Clematis in pot. Vroeger toen mijn vader de kwekerij had was dit het grootste aandeel in onze teelt, maar het aandeel klimplant is de afgelopen vijf jaar gedaald met 60%. We hebben ons volledig gefocust op de ilexteelt. Maar vanwege de seizoensgebondenheid van ilex is het hebben van klimplanten als tweede teelt heel prettig.”

Toekomst van de kwekerij en teeltkeuze

Over de toekomst en strategische keuzes van de kwekerij is Collin heel duidelijk: “Het huidige areaal van onze kwekerij zal de komende jaren niet snel toenemen. De hoeveelheid arbeid in combinatie met het huidig areaal is goed in balans, en uitbreiden is daarom nu niet aan de orde.

Ik heb veel vertrouwen in de continuïteit van onze ilexteelt. Als ik namelijk kijk naar collega ilex-kwekers, dan ligt de gemiddelde leeftijd van deze ondernemers vrij hoog. In de wetenschap dat de vraag naar ilex op peil blijft, maar het aantal aanbieders in de toekomst zal afnemen, is de keuze om te blijven focussen op ilexteelt een logische. Daar komt bij dat ons klimaat en de veengrondsoort in de regio Boskoop van oudsher ideaal is voor deze plantsoort. Het houden van klimplanten zal echter wel een belangrijk onderdeel van ons assortiment blijven. We zitten in de luxe positie dat wij een vaste afnemer hebben met wederzijds goede afspraken. Daarbij geldt onze leveringssnelheid als een belangrijke kracht.”

Innovatie en duurzaam kweken

“De kwekerijsector wordt vaak onjuist geportretteerd als ‘fulltime-spuiters’, veelal vanuit de NGO’s,” vervolgt Collin. “Als je weet dat onze ilexstruiken bevrucht moeten worden door bijen voor een succesvolle oogst, dan is het logisch dat wij oog hebben voor natuur en milieu in ons eigen belang. Daarom heb ik bijvoorbeeld vijf jaar geleden voor een specifieke teeltmethode gekozen. Ik ben in rijen gaan kweken met grasbanen tussen de struikrijen.” “Deze keuze werd destijds sceptisch gevolgd door concullega’s, maar je kunt het inmiddels toch wel als een echte innovatie beschouwen. Met deze teeltmethode is namelijk het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen enorm afgenomen, hierdoor is het bodemleven beter, het gewas heeft tevens meer lucht en licht. De onkruidbestrijding wordt daarnaast een stuk makkelijker en is bovendien beter te automatiseren. Ik gebruik deze methode al 5 jaar en ik zou niet anders meer willen. Het is mooi om te zien dat omliggende kwekers nu ook voor deze teeltmethode kiezen.”

Uitdagingen voor de sector

“De kwekerijsector en de agrarische sector in het algemeen liggen momenteel onder een vergrootglas in alle klimaatdiscussies. Op gewasbeschermingsmiddelen komt steeds meer een taboe, en het zal daarom een grote uitdaging worden om te verduurzamen en tegelijkertijd een topproduct te houden. Al helemaal binnen de snel toenemende grenzen en beperkingen die de sector worden opgelegd in o.a. gewasbescherming. Het mes moet daarom aan twee kanten snijden. De kweker moet verduurzamen, maar de consument moet dan tegelijkertijd ook accepteren dat er een keer een vlekje op zijn plant zit.”

“Een andere grote uitdaging is personeel, de beschikking over voldoende en kwalitatieve mensen die in onze sector actief zijn. Zonder goede handjes en expertise kan de sector op termijn niet overleven. Een logische vervolguitdaging is het investeren in jeugdig talent en opleidingen. We moeten als sector er samen voor zorgen dat we opnieuw een positief imago krijgen en dat de jeugd weer gaat kiezen voor een baan in het groen. Met alle automatiseringen en ontwikkelingen is de plantaardige sector inmiddels super innovatief. Je bent dagelijks bezig in de natuur met échte natuurproducten, iets mooiers is er volgens mij niet! En dat moeten we overbrengen op de werknemers van de toekomst.”

Vitelia Agrocultuur, een betrokken en actieve partner

Verkoopadviseur Aad Luijnenburg is het vaste aanspreekpunt bij boomkwekerij M.J. Rijkaart. We vragen Collin hoe Vitelia en de rol van Aad wordt ervaren. “In alle eerlijkheid, dat kan op dit moment niet beter! Aad is een zeer kundige adviseur die enorm betrokken is bij onze kwekerij. Er is zeer intensief contact over nieuwe ontwikkelingen of producten, en er worden geregeld teeltproeven gedaan door Vitelia Agrocultuur. Het uitgangspunt is om samen te kijken naar verbeteringen in onze teeltstrategie en middelengebruik.”

“Daarnaast zijn we zeer te spreken over jullie leveringssnelheden en service. Een bijkomend voordeel is dat de nieuwe vestiging - die in januari wordt geopend - voor ons heel dichtbij komt te liggen. We rijden dadelijk zelf in een minuutje tijd naar jullie winkel en magazijn om een ontbrekend product snel even zelf op te pikken. Makkelijker wordt het voor ons niet,” besluit Collin.

Op de foto: Collin Rijkaart (rechts) met Aad Luijnenburg (Vitelia Agrocultuur)